Trong một báo cáo gửi Bộ Giao thông Vận tải về 11 dự án thành phần của cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2017-2021 và các tuyến cao tốc khác, Bộ Công an đã cảnh báo về tình trạng không an toàn của 7 đoạn và tuyến cao tốc. Những đoạn đường này không đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn do thiếu dải phân cách cứng, không có làn dừng khẩn cấp và có các vấn đề về chiếu sáng cũng như tầm nhìn hạn chế.
Cụ thể, các tuyến cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn, Mai Sơn – quốc lộ 45, Nha Trang – Cam Lâm, Trung Lương – Mỹ Thuận, Vĩnh Hảo – Phan Thiết có bốn làn xe chạy và dải phân cách giữa, nhưng không có làn dừng xe khẩn cấp. Chỉ có một điểm dừng xe khẩn cấp được bố trí cách nhau 4-5 km. Trong khi đó, tuyến cao tốc Cam Lộ – La Sơn, La Sơn – Túy Loan chỉ có hai làn xe và chưa đạt chuẩn cao tốc.
Bộ Công an cũng lên án việc tổ chức giao thông không hợp lý, bao gồm việc lắp đặt hàng rào lưới thép chưa đủ kín, dẫn đến việc người dân và các phương tiện như xe máy, ba gác, và gia súc vẫn có thể tiếp tục đi vào cao tốc. Những tuyến cao tốc như Hà Nội – Thái Nguyên, Hà Nội – Lào Cai, Trung Lương – Mỹ Thuận và Vĩnh Hảo – Phan Thiết – Dầu Giây đều gặp phải vấn đề này.
Ngoài ra, việc thi công cấp độ bụi từ các tuyến cao tốc như Nha Trang – Cam Lâm đã gây trở ngại và che khuất tầm nhìn của tài xế. Có một số tuyến cao tốc sau khi đi vào hoạt động đã xuống cấp, có các hằn lún và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, như Nội Bài – Lào Cai và đoạn La Sơn – Cam Lộ.
Trước tình hình trên, Bộ Công an đã đề xuất cho Bộ Giao thông Vận tải lập lộ trình cụ thể để nâng cấp và cải tạo 7 tuyến cao tốc không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn. Ngoài ra, họ cũng yêu cầu việc xây dựng trung tâm quản lý và điều hành giao thông cho các tuyến đang hoạt động.
Đối với các tuyến đã được lắp đặt hệ thống camera giám sát, Bộ Công an đề nghị việc kết nối với Trung tâm thông tin chỉ huy của Cục Cảnh sát giao thông. Điều này sẽ giúp việc giám sát, bảo đảm trật tự và an toàn giao thông, cũng như xử lý vi phạm thông qua hình ảnh và tình huống phức tạp. Tuy nhiên, các vấn đề tài chính và nguồn lực hạn chế đã làm chậm quá trình khắc phục và sửa chữa các tuyến đường, dẫn đến việc đầu tư chỉ được phân kỳ.
PGS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI), cũng đã đánh giá cao vấn đề này. Ông lưu ý rằng các tuyến cao tốc bốn làn xe đã gặp phải vấn đề về tăng lưu lượng xe nhanh, vượt quá công suất dự kiến.
“Đề xuất rằng, nếu việc dự báo lưu lượng xe tăng cao trong thời gian ngắn được thực hiện đúng đắn, chính phủ có thể sắp xếp vốn đầu tư đường quy mô hoàn chỉnh thay vì đầu tư phân kỳ, điều này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp đảm bảo an toàn giao thông,” ông Chủng nhấn mạnh.
Hiện tại, các địa phương mà các tuyến cao tốc đi qua như Cao Bồ – Mai Sơn, Trung Lương – Mỹ Thuận (cả hai tuyến đều giới hạn là bốn làn xe), Cam Lộ – La Sơn, La Sơn – Túy Loan (hai làn xe) đã đề xuất Bộ Giao thông Vận tải mở rộng chúng lên 4-6 làn xe hoàn chỉnh, do lưu lượng xe tăng cao và để đảm bảo tính đồng bộ với các tuyến đường lân cận. Chính phủ cũng đã yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu việc mở rộng các tuyến cao tốc từ hai làn lên bốn làn xe để đáp ứng nhu cầu giao thông ngày càng tăng của quốc gia.
